О местоимении

We use cookies. Read the Privacy and Cookie Policy

О местоимении

Что такое местоимение? Это часть речи, которая ставится вместо имени, обозначает почти то же самое [имя] и иногда получает характеристику лица (personam interdum recipit)17.

Сколько характеристик у местоимения? Шесть.

Какие? Качество, род, число, форма, лицо (persona), падеж.

В чем заключается качество местоимений? Оно двояко: ведь местоимения бывают либо определенными (finita), либо неопределенными (infinita).

Какие [местоимения] являются определенными? Те, которые указывают на лицо (recipiunt personas), например, ego, tu, ille.

Какие [местоимения] являются неопределенными? Те, которые не указывают на лицо, например, quis, quae, quod18.

Сколько чисел у местоимений? Два.

Единственное, например, hic, и множественное, например hi19.

Сколько форм у местоимений? Две.

Какие? Простая, например, quis, и составная, например, quisquis.

Сколько лиц у местоимений? Три.

Какие? Первое, например, ego, второе, например, tu, третье, например, ille.

Сколько падежей у местоимений? Шесть, точно так же, как и у имен, и по этим падежам местоимения всех родов изменяются следующим образом: ego – определенное местоимение единого рода единственного числа простой формы первого лица номинатива, поэтому будет склоняться так20:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus ego nos Genetivus mei или mis nostrum или nostri Dativus mihi nobis Accusativus me nos Vocativus ‹o ego›21 o ‹nos› Ablativus a me a nobis

[Местоимение] второго лица единого рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus tu vos Genetivus tui или tis vestrum или vestri Dativus tibi vobis Accusativus te vos Vocativus o ‹tu› o ‹vos› Ablativus a te a vobis

[Местоимение] третьего лица мужского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus ille illi Genetivus illius illorum Dativus illi illis Accusativus illum illos Vocativus22 Ablativus ab illo ab illis

[Местоимение третьего лица] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus illa23 illae Genetivus illius illarum Dativus illi illis Accusativus illam illas Vocativus24 Ablativus ab illo ab illis

[Местоимение третьего лица] среднего рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus illud25 illa Genetivus illius illorum Dativus illi illis Accusativus illud illa Vocativus26 Ablativus ab illo ab illis

Менее определенное [местоимение] мужского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus ipse27 ipsi Genetivus ipsius ipsorum Dativus ipsi ipsis Accusativus ipsum ipsos Vocativus ‹o ipse› ‹o ipsi› Ablativus ab ipso ab ipsis

[То же местоимение] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus ipsa ipsae Genetivus ipsius28 ipsarum Dativus ipsi29 ipsis Accusativus ipsam ipsas Vocativus ‹o ipsa› ‹o ipsae› Ablativus ab ipsa ab ipsis

[Менее определенное местоимение] среднего рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus ipsum ipsa Genetivus ipsius ipsorum Dativus ipsi ipsis Accusativus ipsum ipsa Vocativus30 ‹o ipsum› Ablativus ab ipso ab ipsis

Еще одно менее определенное [местоимение] мужского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus ista isti Genetivus istius istorum Dativus isti istis Accusativus istum istos Vocativus31 Ablativus ab isto ab istis

[Это же местоимение] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus ista istae Genetivus istius32 istarum Dativus isti33 istis Accusativus istam istas Vocativus34 Ablativus ab ista ab istis

Так35 же делить (articulare) [следует] и препозитивные (praepositivum) или указательные(demonstrativum) [местоимения] мужского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus hic hi Genetivus huius horum Dativus huic his Accusativus hunc hos Vocativus o ‹hic› o ‹hi› Ablativus ab hoc ab his

[То же местоимение] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus haec hae Genetivus huius harum Dativus huic his Accusativus hanc has Vocativus o ‹haec› o ‹hae› Ablativus ab hac ab his

[То же местоимение] среднего рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus hoc haec Genetivus huius horum Dativus huic his Accusativus hoc haes Vocativus o ‹hoc› o ‹haec› Ablativus ab hoc ab his

То же [относится] и к субъюнктивным (subiunctivum) или относительным (relativum) [местоимениям] мужского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus is ei36 Genetivus eius eorum Dativus ei eis37 Accusativus eum eos Vocativus38 Ablativus ab eo ab eis39

[Для того же местоимения] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus ea eae Genetivus eius40 earum Dativus ei41 eis Accusativus eam eas Vocativus42 Ablativus ab ea ab eis

Так же [изменяются] неопределенные [местоимения] мужского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus quis44 qui45 Genetivus cuius quorum Dativus cui quis или quibus Accusativus quem quos Vocativus46 Ablativus a quo или a qui a quis или a quibus

[То же местоимение] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus quae quae Genetivus cuius quarum Dativus cui quis или quibus Accusativus quam quas Vocativus47 Ablativus a qua или a qui a quis или a quibus

[То же местоимение] среднего рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus quod48 quae Genetivus cuius quorum49 Dativus cui quis или quibus Accusativus quod quae Vocativus47 Ablativus a quo или a qui a quis или a quibus

Так же [изменяются] определенные притяжательные [местоимения], согласованные с каким-либо словом, [так что] в обеих частях [этого словосочетания слова имеют форму] единственного числа (ad aliquam dicta ex utraque parte singularia)51 мужского рода:

Падеж Единственное число Nominativus meus Genetivus mei52 Dativus meo Accusativus meum Vocativus o ‹mi›53 Ablativus a meo

А форму множественного числа [они имеют только] в одной части (pluraliter ex altera parte) [словосочетания]54:

Падеж Множественное число Nominativus mei Genetivus meorum Dativus meis Accusativus meos Vocativus o ‹mei› Ablativus a meis

[То же местоимение] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus mea meae Genetivus meae mearum Dativus meae meis Accusativus meam meas Vocativus o ‹mea› o ‹meae› Ablativus a mea a meis

[То же местоимение] среднего рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus meum mea Genetivus mei meorum Dativus meo meis Accusativus meum mea Vocativus o ‹meum› o ‹mea› Ablativus a meo a meis

[Притяжательное местоимение] второго лица мужского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus tuus tui Genetivus tui tuorum Dativus tuo tuis Accusativus tuum tuos Vocativus55 Ablativus a tuo a tuis

[То же местоимение] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus tua tuae Genetivus tuae tuarum Dativus tuae tuis Accusativus tuam tuas Vocativus56 Ablativus a tua a tuis

[То же местоимение] среднего рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus tuum tua Genetivus tui tuorum Dativus tuo tuis Accusativus tuum tua Vocativus57 Ablativus a tuo a tuis

[Притяжательное местоимение] третьего лица мужского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus suus sui Genetivus sui suorum Dativus suo suis Accusativus suum suos Vocativus58 Ablativus a suo a suis

[То же местоимение] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus sua suae Genetivus suae suarum Dativus suae suis Accusativus suam suas Vocativus59 Ablativus a sua a suis

[То же местоимение] среднего рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus suum sui Genetivus sui suorum Dativus suo suis Accusativus suum suos Vocativus60 Ablativus a suo a suis

Так же [изменяются] определенные притяжательные [местоимения], согласованные с каким-либо словом, [так что только] в одной части [этого словосочетания слова имеют форму] множественного числа (ad aliquam dicta ex altera parte pluralia) мужского рода61:

Падеж Единственное число Nominativus noster Genetivus nostri Dativus nostro Accusativus nostrum Vocativus o ‹noster› Ablativus a nostro

А форму множественного числа оно имеет в обеих частях (pluraliter ex utraque parte) [словосочетания]62:

Падеж Множественное число Nominativus nostri Genetivus nostrorum Dativus nostris Accusativus nostros Vocativus o ‹nostri› Ablativus a nostris

[То же местоимение] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus nostra nostrae Genetivus nostrae nostrarum Dativus nostrae nostris Accusativus nostram nostras Vocativus o ‹nostra› o ‹nostrae› Ablativus a nostra a nostris

[То же местоимение] среднего рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus nostrum nostra Genetivus nostri nostrorum Dativus nostro nostris Accusativus nostrum nostra Vocativus o ‹nostrum› o ‹nostra› Ablativus a nostro a nostris

[Притяжательное местоимение] второго лица мужского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus vester vestri Genetivus vestri vestrorum Dativus vestro vestris Accusativus vestrum vestras Vocativus63 Ablativus a vestro a vestris

[То же местоимение] женского рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus vestra vestrae Genetivus vestrae vestrarum Dativus vestrae vestris Accusativus vestram vestras Vocativus64 Ablativus a vestra a vestris

То же местоимение среднего рода:

Падеж Единственное число Множественное число Nominativus vestrum vestra Genetivus vestri vestrorum Dativus vestro vestris Accusativus vestrum vestra Vocativus65 Ablativus a vestro a vestris

Назови среди них составные. Egomet, tute, illic, istic, idem – в мужском роде [у этого местоимения] долгий гласный [i], а в среднем краткий – quisquis, quisnam, quispiam, aliquis и другие.